NIE POZWÓLMY ZDEWASTOWAĆ
PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ!!!
APEL
DO PARLAMENTARZYSTÓW RZECZYPOSPOLITEJ – PRZEDSTAWICIELI NARODU
7 listopada br. odbyło się w Sejmie pierwsze czytanie projektu ustawy cofającej wskazówki zegara odmierzającego proces transformacji systemu opieki zdrowotnej o 20 lat.
Ustawa ta umożliwia wszystkim internistom i pediatrom pracę w podstawowej opiece zdrowotnej poza modelem medycyny rodzinnej, próbując odbudowywać system, który w przeszłości się nie sprawdził. Nowelizacja ustawy doprowadzi do fragmentaryzacji świadczeń, wydłuży kolejki do niezbędnych badań i konsultacji specjalistycznych, ograniczy dostęp do wszechstronnej opieki medycznej, zwiększy nierówności w ochronie zdrowia i spowoduje nieuniknioną eskalację kosztów.
Proponowane zmiany są sprzeczne z interesem publicznym i szeroko pojętym dobrem pacjenta. Stwarzają zagrożenie destabilizacją całego systemu, a szczególnie jego fundamentu, który powinna stanowić sprawnie funkcjonująca podstawowa opieka zdrowotna. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) w raporcie z 2008 roku zaleca skupienie się na podstawowej opiece zdrowotnej jako najistotniejszym elemencie systemu.
W Polsce od dwudziestu lat dużym wysiłkiem tysięcy lekarzy, nauczycieli akademickich i samorządowców, przy ogromnym wsparciu finansowym Unii Europejskiej, budowany jest nowoczesny system podstawowej opieki zdrowotnej, bazujący na kluczowej roli medycyny rodzinnej. Dzisiaj co drugi Polak ma swojego lekarza rodzinnego. Międzynarodowe badanie „Global Health Survey 2011”, przeprowadzone m.in. w Polsce, wykazało, że większość osób w naszym kraju (76%) jest zadowolonych z jego opieki. Jednocześnie jedynie 12% z nich było zadowolonych z całego systemu opieki zdrowotnej w Polsce (Źródło: Global Health Survey 2011, Iris - International Research Institutions, październik 2011). Opublikowany w 2012 roku, dedykowany Polsce, raport OECD ponownie mówi o zwiększeniu roli i kompetencji lekarzy rodzinnych, wskazując na zbyt małą liczbę lekarzy z tą specjalizacją.
Medycyna rodzinna nie ogranicza się do określonych grup wiekowych, czy pewnych schorzeń. Lekarz rodzinny to specjalista od zdrowia pacjentów zadeklarowanych na jego liście. Inni specjaliści zajmują się właściwymi dla swojej dziedziny chorobami poszczególnych narządów i układów. Lekarz rodzinny wyróżnia się prowadzeniem ciągłej opieki nad całą rodziną, w chorobie i zdrowiu. Spełnia funkcję koordynatora i doradcy przy korzystaniu ze złożonej i specjalistycznej sieci placówek medycznych. Poprzez znajomość pacjenta, jego postawy wobec chorób, jego warunków życiowych w rodzinie i społeczeństwie, choroba staje się dla lekarza rodzinnego jedynie cząstkowym aspektem większego i bardziej złożonego zjawiska – bycia chorym. Zaburzenia psychiczne i schorzenia psychosomatyczne stanowią do 50% przyczyn porad. Typowy pacjent cierpi na wiele schorzeń jednocześnie. Lekarz rodzinny musi też mieć dużo szerszą perspektywę obejmującą nie tylko chorobę ale także, a może przede wszystkim profilaktykę i zdrowie. Stąd nie można go po prostu zastąpić internistą i pediatrą, a więc specjalistami szkolonymi jedynie w oddziałach szpitalnych, nie przygotowanymi do pracy w lecznictwie otwartym, a w POZ w szczególności. Uważamy, że to właśnie w opiece specjalistycznej potrzebne jest wzmocnienie roli internisty i pediatry, a nie ich przesuwanie do podstawowej opieki zdrowotnej, która powinna być zapewniana przez przygotowanych do tego lekarzy rodzinnych.
Polska cierpi na niedobór kadr medycznych już niemal we wszystkich specjalnościach. Jeżeli młodych lekarzy nie zachęcimy do podejmowania specjalizacji w medycynie rodzinnej, to państwo stanie przed koniecznością wykształcenia olbrzymiej rzeszy specjalistów zajmujących się pacjentami w szpitalach i poradniach przyszpitalnych – najbardziej kosztochłonnej części systemu. Sprawnie działająca podstawowa opieka zdrowotna, oparta na lekarzu rodzinnym i jego wszechstronnym podejściu do problemów pacjenta oraz szerokim zakresie kompetencji, to najbardziej efektywny sposób organizacji tej części systemu opieki zdrowotnej. Daje możliwość ograniczenia kolejek oraz poprawienia dostępu do opieki specjalistycznej i szpitalnej tym pacjentom, którzy tego potrzebują.
W związku z tym apelujemy o głęboką refleksję nad proponowanymi rozwiązaniami. Uważamy, iż reformę POZ należy prowadzać rozważnie – powstrzymać się przed działaniami, które wyrządzą szkodę pacjentom, zwiększą koszty opieki zdrowotnej i cofną nas do systemu, z którego z takim trudem wychodziliśmy.
Grudzień, 2013
Sygnatariusze apelu:
Dr Bożena Janicka
Prezes Porozumienia Pracodawców Ochrony Zdrowia
Dr Jacek Krajewski
Prezes Federacji ZPOZ „Porozumienie Zielonogórskie”
Prof. Witold Lukas
Konsultant Krajowy ds. medycyny rodzinnej w latach 2001-2011
Prof. Wojciech Maksymowicz
Minister Zdrowia w latach 1997-1999
Prof. Rafał Niżankowski
Wiceminister zdrowia w roku 2004
Dr Konstanty Radziwiłł
Lekarz rodzinny, Warszawa
Dr Władysław Sidorowicz
Minister Zdrowia w roku 1991
Dr Tomasz Tomasik
Prezes Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce
Prof. Kazimierz Andrzej Wardyn
Prezes Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej
Prof. Adam Windak
Konsultant Krajowy ds. medycyny rodzinnej
Dr Andrzej Wojtyła
Minister Zdrowia w latach 1992-1993
